งานเลี้ยง

            แดดยามบ่ายนอนราบเรียบจนแทบจะเป็นผืนเดียวกับสนามหญ้า แขกคนเริ่มทยอยกันมาในงาน ส่วนใหญ่เป็นคณะ บางคณะดูอิดโรยบอกให้รู้ถึงการเดินทางในระยะทางไกลที่ใช้เวลาในการเดินทางหลายชั่วโมง บางคณะยังดูสดใสกระปรี้กระเปร่า โดยรวมแล้วมีหลายช่วงวัยตั้งแต่หนุ่มสาวไปถึงวัยสูงอายุและที่สำคัญส่วนใหญ่เป็นครู

                อีกมุมหนึ่งที่ชุมชนแออัดซึ่งอยู่ไม่ไกลไปจากบริเวณจัดงานมากนัก เด็กน้อยสองคนตั้งตารอคอยว่า เมื่อไหร่จะย่ำค่ำซะที งานแบบนี้มีหรือพวกเขาจะพลาด แม้เวลาปกติในช่วงกลางวันเขาทั้งสองจะคุ้นเคยกับสถานที่นี้เป็นอย่างดี แต่นั่นมันไม่ใช่ใบอนุญาตที่จะทำให้เขาสามารถเข้าไปร่วมปะปนในงานเลี้ยงที่ไม่ได้รับเชิญเช่นนี้ได้

                อาหารชุดแรกเริ่มจัดวางลงบนโต๊ะ เสียงเพลงจากฝ่ายแสงสีเสียงแผ่วมาอ้อยอิ่ง บนเวทีที่ฉากหลังเขียนข้อความที่เกี่ยวข้องกับการจัดงาน ด้านหน้าเวทีมีไมโครโฟนยื่นออกจากส่วนปลายสุดของขาตั้งไมค์รอพิธีกรอยู่แล้ว ผู้คนเริ่มหนาตาและหนาหูด้วยเสียงพูดคุยสรวลเสเฮฮา

                หลังพิธีกรทักทายแขกคน การแสดงชุดแรกจากเด็ก ๆ ถูกจัดออกมาโชว์ เรียกเสียงฮือฮาได้อย่างครื้นเครง ความพิศวงอยู่ที่ความสามารถเกินตัวของเด็ก ๆ แต่ละคนที่แสดงออกมาได้อย่างน่าทึ่ง แต่ละการแสดงใช้เวลาเพียง 3 –5 นาที ความสามารถที่เฉิดฉายด้วยเวลาประเดี๋ยวประด๋าวเช่นนี้ มีสิ่งที่อัศจรรย์ยิ่งกว่าอยู่เบื้องหลัง

                ก่อนหน้านี้ราวหนึ่งเดือน มีการประชุมของคณะกรรมการจัดงานหลายครั้ง แต่ละครั้งใช้เวลานานหลายชั่วโมง บ่อยครั้งที่เป็นการประชุมในยามค่ำคืน จนความคิดได้ก่อรูปให้เห็นเป็นหุ่นงานในรูปแบบต่าง ๆ กันรวมทั้งการแสดงบนเวทีในค่ำคืนนี้

                เด็กนักเรียนที่ครูเตรียมไว้ ได้กล่าวต้อนรับเป็นภาษาต่างประเทศ เขาถูกฝึกและซักซ้อมให้โอภาปราศรัยทุก ๆ วัน ๆ ละ 2 - 3 ครั้ง โดยฝึกพูดครั้งละเล็กครั้งละน้อย แล้วนำมาร้อยเชื่อมต่อให้เป็นประโยค เป็นข้อความ จนเป็นเรื่องเป็นราว จินตลีลาประกอบเพลงแต่ละคณะใช้กระบวนการเรียนรู้และฝึกฝนแบบเดียวกันคือ เป็นกระบวนการผลิตซ้ำ แต่ที่สำคัญคือ ความมานะอดทนของครูและเด็กต่างก็มีไม่แพ้กันมันเป็นจิตพิสัยที่ใช้สร้างสรรค์งาน จนลักษณะนามธรรมในจินตนาการแปรเปลี่ยนเป็นรูปธรรมลีลา นำความซาบซึ้งใจมาสู่ผู้ที่มีโอกาสได้ชื่นชมในผลงานการแสดงในแต่ละชุดดังกล่าวนั้น

                ความเพลิดเพลินเดินหน้ากลืนกินกาลเวลาไปนานนับชั่วโมงโดยไม่รู้ตัว จานอาหารบนโต๊ะเริ่มขยับตัวจัดระเบียบใหม่เพื่อให้พอดีกับพื้นที่อันจำกัด บนผ้าปูโต๊ะเริ่มมีเศษอาหารจานแรก ในขณะที่น้ำหวานในขวดพร่องลงไปเกือบครึ่ง น้ำแข็งในโถพลาสติคละลายเป็นของเหลวจนที่คีบทำงานไม่มีประสิทธิภาพ

                เด็กสองคนแฝงตัวเข้ามาซุ่มอยู่ในมุมมืดในระยะประชิดบริเวณงาน ไม่มีใครเห็นเขาทั้งสองคน แต่ทั้งสองคนเห็นความเคลื่อนไหวในงานทั้งหมด และที่สำคัญพวกเขากำหนดเป้าหมายที่หมายมั่นไว้หมดแล้ว

                พิธีกรเชื้อเชิญประธานจัดงานกล่าวต้อนรับผู้มีเกียรติ โดยการอ่านข้อความในแฟ้มที่มีเจ้าหน้าที่หยิบยืนให้ จนแทบจะไม่ได้กล่าวความรู้สึกที่แท้จริงของตนเองออกมาแต่อย่างใดพิธีการที่เป็นพิธีกรรมมักเป็นเช่นนี้ มันเป็นวัฒนธรรมของงานเลี้ยงที่ถูกจัดขึ้นอย่างเป็นทางการ เสียงปรบมือด้วยมารยาทของแขกคนดังขึ้นกลบเสียงพูดคุยเป็นเครื่องหมายแสดงให้รู้ว่า บทบาทของประธานบนเวทีได้จบลงแล้ว

                หลังจากนี้ไป.....บรรยากาศดูเหมือนจะคลี่คลายจากความเข้มงวดในพิธีรีตองลงไปมากโข พิธีกรเริ่มพูดคุยหยอกล้อกับคนข้างล่าง และที่มักเป็นกฏเกณฑ์ไปโดยปริยายคือ การที่พิธีกรขอร้องเพลงก่อนเป็นการเบิกโรง เพื่อเปิดทางให้แขกคนที่เริ่มลดอัตราเร่งของการดื่มกินลงไปแล้วได้มีโอกาสขึ้นไปโก่งคอขันบ้าง

                เวลาเดินทางมาถึงจนป่านนี้ แน่ล่ะแสงสีจากหลอดนีออนได้สาดส่องไปทั่วบริเวณงานเลี้ยงจนดูด้านนอกทมึนทึน พิธีกรเริ่มจัดลำดับนักร้องสมัครเล่น โดยใช้โต๊ะอาหารแต่ละตัวเป็นเลขจำนวนนับ มันก็เป็นการจัดลำดับการแสดงโดยใช้คณะของแขกที่มาจากที่ต่าง ๆ แลกเปลี่ยนกันนั่นเอง จิตวิทยากลุ่มเช่นนี้ใช้ได้ผลมากกับการตรึงคนให้อยู่ในงานได้นานกว่าอายุของอาหารบนโต๊ะ แม้ว่าอาหารชุดสุดท้ายจะจัดลงโต๊ะแล้ว แต่ผู้คนยังอยู่ฟังเพลงจากนักร้องที่เป็นตัวแทนของคณะต่าง ๆ อย่างสนุกสนาน

บนโต๊ะเหลือเพียงเศษซากของกิจกรรมโภชนาการ เสียงเพลงจากฝ่ายแสงสีเสียงแผ่วมาอ้อยอิ่ง หลังการกล่าวลาของพิธีกร ไมโครโฟนหน้าเวทีถูกลงกล่องเรียบร้อยแล้ว เหลือเพียงข้อความที่เกี่ยวข้องกับการจัดงาน ยังแนบตัวอยู่กับฉากเวที

งานเลี้ยงก็คืองานเลี้ยง หลายคนไม่อยากเป็นที่หนึ่งของคนที่เดินออกจากโต๊ะ มันเป็นจิตวิทยาฝูงชน บรรยากาศในงานจะบอกให้ทุกคนรู้เองว่า เวลาใดที่งานเลี้ยงสมควรเลิกรา

เด็กทั้งสองเคลื่อนตัวเข้าไปด้านหลังของบริเวณงานและแทรกตัวเข้าไปแทนที่แขกคนที่กำลังเคลื่อนตัวออกจากงานกันเป็นกลุ่ม ๆ

                คณะเจ้าภาพเคลื่อนตัวไปจัดขบวนแถวอยู่บริเวณทางออกงาน ยกมือพนมไหว้และกล่าวขอบคุณผู้คนที่ต่างทยอยออกมาจากงานกันเป็นคณะ มันเป็นการแสดงน้ำใสไมตรีและความมีเยื่อใยต่อกันแม้เพียงชั่วระยะเวลาเพียงข้าวมื้อหนึ่ง

งานเลี้ยงต้องมีวันเลิกรา

“ครูครับเห็นขวดน้ำเขียวผมมั้ยครับ ผมวางไว้ตรงนี้มันหายไปไหน” เสียงเด็กดังมาจากมุมมืดด้านหลังของครูที่กำลังยืนส่งแขก

“อ้อ..ไม่เห็น” ครูหันไปตอบแบบไม่ค่อยสนใจ

“ไม่เป็นไรครับ สงสัยมือดีฉกไปซะแล้ว.....” เขาเอ่ยกับครูแบบปลงตก

แล้วทั้งสองก็หอบถุงพลาสติคพะรุงพะรัง เดินดุ่ม ๆ ฝ่าความมืดไปทางชุมชนแออัดนั้น